Czerpane z natury i wykorzystywane do produkcji żywności, paliwa, domów, leków i do innych ważnych celów zasoby naturalne mają fundamentalne znaczenie dla sukcesu społeczeństwa i zdrowia planety. Zasoby naturalne mogą być odnawialne, jak wiatr, drewno i woda, oraz nieodnawialne, jak paliwa kopalne, np. węgiel, ropa naftowa i gaz ziemny.
Wraz ze wzrostem liczby ludności i coraz większą złożonością życia ludzkiego, globalna gospodarka zużywa coraz więcej zasobów naturalnych, co prowadzi do globalnych wyzwań związanych ze zmianami klimatu, utratą bioróżnorodności oraz zanieczyszczeniami i odpadami. Oczekuje się, że zapotrzebowanie na zasoby będzie nadal rosło w nadchodzących dziesięcioleciach, co oznacza, że do 2060 r. ich zużycie może osiągnąć poziom o 60% wyższy niż w 2020 r., wywierając coraz większą presję na naturalne ekosystemy Ziemi.
Jednak sporządzona w 2024 r. prognoza UNEP Global Resource Outlook poinformowała o potencjale odwrócenia tendencji w zakresie zużycia zasobów naturalnych poprzez odpowiednią politykę, zrównoważony rozwój i innowacje. Kampanie takie jak Earth Overshoot Day (Dzień przekroczenia możliwości Ziemi) pokazują pilną potrzebę działania. Każdego roku Earth Overshoot Day wyznacza datę, w której zapotrzebowanie ludzkości na zasoby naturalne przekracza to, co Ziemia może zregenerować w ciągu danego roku. Pierwszy Dzień przekroczenia możliwości Ziemi został odnotowany 25 grudnia 1971 roku. Naszym celem jest współpraca, wprowadzanie innowacji i przyjmowanie rozwiązań, które ostatecznie będą każdego roku "przesuwać tę datę". W tym roku Dzień przekroczenia możliwości Ziemi przypada na 1 sierpnia – o jeden dzień wcześniej niż w 2023 roku, co oznacza, że ludzkość zużyła możliwe do zregenerowania przez Ziemię w cyklu rocznym zasoby wcześniej niż w poprzednim roku.
Istnieje wiele sposobów, w jakie organizacje mogą wprowadzać pozytywne zmiany, aby pomóc chronić kluczowe zasoby naturalne Ziemi i "przesunąć datę" Dnia przekroczenia możliwości Ziemi. Od redukcji emisji przez zarządzanie zasobami wodnymi po budowanie zaufania do gospodarki o obiegu zamkniętym – oto pięć kroków, które przyspieszą postęp w kierunku zrównoważonego rozwoju świata zarówno w Dniu przekroczenia możliwości Ziemi, jak i po nim:
Redukcja emisji zanieczyszczeń w celu osiągnięcia zerowej emisji netto
Uważa się, że pozyskiwanie i przetwarzanie materiałów, paliw i żywności przyczynia się do połowy całkowitej globalnej emisji gazów cieplarnianych i ponad 90 procent utraty bioróżnorodności i pogorszenia jakości i ilości dostępnej wody. W związku z tym podjęcie kroków w celu zmniejszenia śladu węglowego organizacji wynikającego ze zużycia zasobów naturalnych i innych działań jest niezbędne. Wiąże się to z przyjęciem wiarygodnych ram, zmianą transformacyjną i przyjęciem wspólnej odpowiedzialności.
Wytyczne Net Zero ISO zapewniają wspólne ramy i wsparcie dla dowolnej wielkości organizacji, sektora i obszaru prawnego do opracowywania wiarygodnych, holistycznych strategii osiągnięcia zerowej emisji netto. Przyjmując wspólny zestaw zasad, pozyskując wysokiej jakości dane, wyznaczając wymierne cele i śledząc postępy w ich realizacji, organizacje mogą przyjąć wiarygodne ścieżki do redukcji emisji, a ostatecznie do osiągnięcia zerowej emisji netto.
Oprócz opracowania wiarygodnej strategii, poprzez angażowanie swoich pracowników w drogę do osiągnięcia zerowej emisji netto organizacje mogą ich zachęcić do odegrania własnej roli w obniżaniu emisji. Na "Naszej drodze do osiągnięcia zerowej emisji netto" dzielimy się wnioskami, jakie BSI wyciągnęło z naszych wysiłków na rzecz osiągnięcia tego celu przez naszą własną działalność do 2030 roku.
Zaangażowanie się w zarządzanie zasobami wodnymi
O ile zasoby wody na Ziemi mogą wydawać się obfite, tylko około 1-3% to woda pitna, z czego tylko około 0,5% z tej wody jest uważane za dostępne.
Angażując się w zarządzanie zasobami wodnymi, organizacje mogą złagodzić swój wpływ na zasoby wody pitnej, pomagając zapewnić wszystkim bezpieczeństwo wodne w przyszłości. Thirst for Change (Pragnienie zmian), wspólne badanie BSI i Waterwise, dokonuje oceny globalnego wyzwania związanego z dostępnością wody i przedstawia istotne dla wielu regionów i branż zalecenia.
Dzięki współpracy, innowacjom, inteligentnym wyborom dotyczącym zużycia wody i przyjęciu podejścia opartego na zasadach gospodarki o obiegu zamkniętym organizacje mogą stymulować pozytywne zmiany i pomagać społeczeństwu w osiągnięciu ważnych korzyści, takich jak większa odporność na zmiany klimatu i susze, redukcja emisji, zaspokajanie potrzeb rosnącej populacji, wspieranie wzrostu gospodarczego, ochrona siedlisk i gatunków oraz umożliwianie sprawiedliwego dostępu do wody na całym świecie.
Utrzymywanie zrównoważonych łańcuchów dostaw
Łańcuchy dostaw to sieci pomiędzy organizacjami, ich dostawcami oraz wszystkimi podmiotami i graczami pomiędzy nimi – osobami fizycznymi, wykonawcami, dystrybutorami, dostawcami usług logistycznych, partnerami technologicznymi.
Organizacje mogą dokonywać zrównoważonych wyborów i wspierać bezpieczeństwo zasobów w swoich łańcuchach dostaw, podejmując kroki obejmujące proaktywne działanie w zakresie regulacji, współpracę z partnerami w łańcuchu dostaw w celu ustalenia celów zrównoważonego rozwoju, takich jak zmniejszenie ilości opakowań przychodzących i uczestniczenie we wspólnych programach recyklingu i odbioru, a także pozyskiwanie i raportowanie wiarygodnych danych w celu śledzenia swoich postępów.
Budowanie zaufania do obiegu zamkniętego
W dzisiejszej gospodarce linearnej wydobycie ograniczonych zasobów, produkcja towarów i usuwanie odpadów są nieefektywne i kosztowne. Może to w równym stopniu stawiać organizacje w sprzeczności zarówno z wymogami regulacyjnymi, takimi jak europejska dyrektywa ramowa w sprawie odpadów, jak i oczekiwaniami interesariuszy w zakresie celów zrównoważonego rozwoju. Poprzez przyjęcie modelu gospodarki o obiegu zamkniętym (w której zasoby są ponownie wykorzystywane, adresowane jest zużycie materiałów i wynikające z niego generowanie odpadów, a przepływy odpadów są przekształcane we wsad do dalszej produkcji) organizacje mogą ograniczyć swój wpływ na ograniczone zasoby, zredukować ilość generowanych odpadów i stworzyć szanse wywierania pozytywnego wpływu na gospodarkę.
Jednym ze sposobów, w jaki organizacje mogą budować zaufanie, osiągać wiarygodność w oczach konsumentów i unikać greenwashingu przy wdrażaniu gospodarki o obiegu zamkniętym, jest wspieranie twierdzeń i celów związanych z obiegiem zamkniętym za pomocą uznanej zewnętrznej walidacji. Zaczynając od wdrożenia skutecznego systemu zarządzania środowiskowego (ISO 14001), organizacje mogą następnie rozpocząć włączanie celów gospodarki o obiegu zamkniętym. Bazując na tym, Zasady gospodarki o obiegu zamkniętym w organizacjach (BS8001) stanowią ramy, których wszystkie organizacje powinny przestrzegać, wdrażając odpowiednie i transformacyjne podejście do gospodarki o obiegu zamkniętym.
Obieg zamknięty może odnosić się do każdego zasobu, w tym przedmiotów codziennego użytku, od telefonów po zabawki, ubrania czy meble. Producenci mogą budować zaufanie konsumentów do procesów i jakości odnowionych i zregenerowanych towarów, zlecając ich weryfikację w ramach programu "Kitemark™ dla produktów zregenerowanych i odnowionych". Organizacje korzystające z programu otrzymują znak Kitemark™ wystawiony na podstawie normy dotyczącej projektowania, montażu, demontażu i przetwarzania na koniec cyklu życia (BS 8887), jeżeli uda im się udowodnić, że pod względem jakości, funkcjonalności i trwałości ich zregenerowane lub odnowione produkty są równie dobre jak nowe lub lepsze.
Zarządzanie zużyciem tworzyw sztucznych
Choć plastik nie jest jedynym zasobem wykorzystywanym w dużych ilościach przez osoby prywatne i organizacje, szacuje się, że od początku stulecia globalna produkcja plastiku wzrosła dwukrotnie do prawie 400 milionów ton metrycznych rocznie.
Tworzywa sztuczne są wytwarzane z naturalnych materiałów, takich jak celuloza, węgiel, gaz ziemny, sól i ropa naftowa. Proces produkcji tworzyw sztucznych obejmuje intensywne wydobycie surowców naturalnych, ich rafinację i destylację, polimeryzację i przetworzenie do użytku. Jest to również jeden z najbardziej energochłonnych procesów produkcyjnych na świecie. A wpływ konsumpcji plastiku nie kończy się na tym. W 2015 r. podano, że 60% wyprodukowanego kiedykolwiek plastiku stało się odpadem, a dziś odpady plastikowe można znaleźć w powietrzu, glebie, zbiornikach słodkiej wody i oceanach. Dane OECD wskazują, że ilość odpadów z tworzyw sztucznych potroi się do 2060 r., przy czym około połowa z nich trafia na wysypiska, a mniej niż jedna piąta zostaje poddana recyklingowi.
Podejmując się analizy wykorzystania tworzyw sztucznych, przyjmując postawę opartą na gospodarce o obiegu zamkniętym i angażując swoje łańcuchy dostaw, organizacje mają szansę na skuteczne zarządzanie i ograniczenie zużycia tworzyw sztucznych i generowania związanych z tym odpadów. Organizacje mogą pozyskiwać alternatywne rozwiązania w zakresie opakowań i zachęcać swój łańcuch dostaw do robienia tego samego, tworzyć skuteczne strategie zarządzania odpadami i instrumenty maksymalizujące możliwości recyklingu, mogą też angażować swoich współpracowników i klientów w realizację swoich celów w zakresie redukcji odpadów z tworzyw sztucznych oraz zachęcać interesariuszy do odegrania własnej roli w tym procesie.
Aby złagodzić społeczny i środowiskowy wpływ zużycia zasobów i pomóc "przesunąć datę" Dnia przekroczenia możliwości Ziemi, organizacje i jednostki w nich działające mogą podjąć działania zarówno w ramach swoich wewnętrznych, jak i zewnętrznych operacji. Zrównoważona przyszłość to taka, w której istnieje sprawiedliwy, globalny dostęp do niezbędnych zasobów naturalnych i w której ludzkość korzysta z tych zasobów w tempie, które nasza planeta jest w stanie wytrzymać. Teraz nadszedł moment, aby nawiązać współpracę z całym społeczeństwem, aby to osiągnąć.
