ISO 14001 to wiodący standard dotyczący Systemów Zarządzania Środowiskowego.
W 2015 roku opublikowana została nowa wersja tego standardu. Jako jeden z pierwszych, poza ISO 9001: 2015 (Systemy zarządzania jakością), został zaktualizowany i dostosowany do wymagań Annexu SL właśnie ten standard.
Annex SL opisuje, w jaki sposób systemy zarządzania powinny być tworzone. Wprowadza on tzw. Architekturę Wyższego Poziomu (AWP / HLS – High Level Structure). Jednolita struktura standardów wydawanych już w oparciu o Annex SL umożliwia między innymi lepszą integrację różnych systemów zarządzania w organizacji.
Obszary szczególnie podkreślane w wydaniu z 2015 r. można wymienić w kilku poniższych punktach:
- kontekst organizacji oraz czynniki: organizacja powinna określić kontekst, w którym się znajduje oraz czynniki wewnętrzne bądź zewnętrzne, które mogą oddziaływać na organizację bądź za pośrednictwem których organizacja może oddziaływać na otoczenie,
- strony zainteresowane: organizacja powinna ustalić potrzeby i oczekiwania stron zainteresowanych,
- ryzyka i szanse: organizacja powinna określić obszary ryzyka i szanse oraz powinna ustalić procesy adresowania działań z nimi powiązanych,
- udokumentowana informacja: podobnie jak np.: w ISO 9001:2015 określenie: „dokumenty i zapisy” zostało zastąpione poprzez „udokumentowaną informację”,
- planowanie operacyjne i kontrola: podkreślenie ujęcia „cyklu życia produktu / usługi” w planowaniu operacyjnym i podejmowanych środkach kontroli.
Dodatkowymi korzyściami systemu w zaktualizowanej wersji są:
- wzmocnienie roli zaangażowania najwyższego kierownictwa,
- wzmocnienie podejścia procesowego, co niewątpliwie przyczynia się do poprawny nie tylko obszarów związanych wprost z zarządzaniem środowiskowym, ale również innych obszarów biznesowych,
- wzmocnienie wagi monitoringu efektów działania systemu / wyników systemu zarządzania środowiskowego, co związane jest ze zmianą podejścia z: polegającego na przeglądaniu i podejmowaniu działań, na: monitorowanie i podejmowanie działań (monitoring jako działanie ciągłe, umożliwiające szybką reakcję w sytuacji niezgodnej, czy też kryzysowej),
- wzmocnienie konieczności bardziej kompleksowego rozważenia cyklu życia produktu / usługi przy analizie aspektów środowiskowych,
- integracja z procesami biznesowymi organizacji (system ma stanowić jedno z narzędzi zarządzania firmą).
Ujęcie podejścia biznesowego oraz kierunku strategicznego ma na celu zapewnienie spójności pomiędzy różnymi procesami zachodzącymi w organizacji, a przez to poprawę ich efektywności przy jednoczesnym świadomym postępowania w odniesieniu do środowiska.
Joanna Mazurkiewicz
Trener Akademii BSI, Certyfikowany Trener BRCGS Global Standards, Auditor
