Normy ISO | Jakie są typy i rodzaje norm?

Jakie są typy norm?

Wszystkie normy służą temu samemu, podstawowemu celowi, jakim jest określanie uzgodnionych zasad czy kryteriów, dzięki czemu osoby korzystające z nich mogą dokonywać wiarygodnych założeń co do konkretnego produktu, usługi czy praktyki.

Mogą istnieć pomiędzy nimi jednak różnice w dwóch istotnych aspektach:

  • typ uzgodnień
  • liczba osób, organizacji bądź krajów zaangażowanych w tworzenie uzgodnień.

W przypadku niektórych norm, uzgodnienia sprowadzają się zasadniczo do porad i wskazówek, inne są bardziej nakazowe i określają bezwzględne wymagania, które muszą być spełnione, jeżeli dany użytkownik chce informować o zgodności z daną normą.

Różne obszary tematyczne i grupy użytkowników potrzebują różnych form i poziomów certyfikacji, a BSI dokłada starań, by potrzebom tym sprostać.


Normy brytyjskie

Większość opublikowanych przez BSI norm posiada status brytyjskiej normy, co wskazuje na to, iż zostały one stworzone zgodnie z procesami zawartymi w normie dla norm, czyli BS 0. Zasadniczą cechą normy brytyjskiej jest to, że powstaje w wyniku procesu, do którego należy:

  • komitet - szeroka grupa ekspertów wyznaczonych przez organizacje, które są zainteresowane treścią i zastosowaniem normy;
  • konsultacje - osoby, które mogą być zainteresowane normą, otrzymują jej zarys do sprawdzenia i skomentowania
  • konsensus - zasada, że treść normy ustalana jest przez zgodę jak największej liczby członków komitetu, a nie głosowanie większościowe.

Proces ten przyczynia się do znaczenia normy i pomaga sprawić, że będzie ona akceptowana przez szerokie grono osób mogących być zainteresowanymi zastosowaniem jej.

Normy brytyjskie mogą być opracowywane w całości w Wielkiej Brytanii przez komitety BSI lub, jak ma to zwykle miejsce, są zaadoptowanymi normami międzynarodowymi, powstałymi w wyniku bardzo podobnych procesów i niemal zawsze przy mocnym udziale Wielkiej Brytanii.


PAS

PAS jest pod wieloma względami podobny do normy brytyjskiej, jednak zawsze powstaje w odpowiedzi na zlecenie zewnętrznego sponsora, który funduje proces oparty na zasobach, co pozwala na szybkie opracowywanie i publikację, zaspokajając pilne potrzeby biznesowe.


Inne normy

Niektóre normy nie wymagają takiego samego stopnia konsultacji społecznych i konsensusu - często są one przejściowe i podlegają dalszym opracowaniom na podstawie doświadczeń zyskanych w ciągu pierwszych dwóch lat ich stosowania.

Należą do nich dokumenty o charakterze norm, jednak nie mające tego samego statusu co normy brytyjskie i podlegają pod jedną powszechną kategorię Dokumentów Opublikowanych (Published Documents - PD).

Możemy również pomóc opracować i wdrożyć normy prywatne, tworzone głównie z myślą o stosowaniu ich w firmie czy organizacji oraz przez ich dostawców - albo też przez grupę organizacji tworzących część organu członkowskiego.


Kategorie norm

Większość norm można kategoryzować według ich funkcji. Najczęstsze są Specyfikacje, czyli bardzo opisowe normy określające szczegółowo wymogi bezwzględne. Często znajdują zastosowanie do bezpieczeństwa produktu lub innych, gdzie społeczność użytkowników wymaga wysokiego stopnia pewności i wiarygodności.

Kodeksy postępowania zawierają zalecenia rozsądnej, dobrej praktyki, jaka jest obecnie stosowana przez kompetentne i sumienne jednostki. Ich treść została stworzona tak, by uwzględnić pewną elastyczność stosowania, przy jednoczesnym wskazywaniu niezawodnych benchmarków. Są powszechnie stosowane w branży budownictwa i inżynierii lądowej i wodnej.

Metody są także wysoko normatywne i określają uzgodnione sposoby mierzenia, testowania lub wyszczególniania, co jest niezawodnie powtarzalne w różnych miejscach i okolicznościach - wszędzie, gdzie musi być stosowane.
Słownik - to zbiór terminów i ich definicji, pomagających ujednolicić stosowane słownictwo w danym temacie bądź dyscyplinie.

Wskazówki podają mniej nakazowe porady odzwierciedlające bieżące poglądy i praktyki ekspertów w danym temacie.

Inne kategorie norm mogą być stosowane zgodnie z potrzebami.